آموزش مهارت های صنعت

۶ مطلب در تیر ۱۳۹۸ ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

برای پیداکردن فهم و درک از محیط پیرامون و استفاده از آن نیازمند انواع سنسور الکترونیکی هستیم.

سنسورها و یا حسگرها یکی از جذابترین قطعات الکترونیکی هستند که در عین کوچک بودن توانایی بالایی دارند. قبول دارید؟

در این آموزش کوتاه اما مفید مهم ترین و کاربردی ترین سنسورها را به شما نشان میدهیم.

انواع سنسور الکترونیکی (بخشی از بسته BEE)

تعریف کلی از سنسور

سنسورها دستگاه هایی هستند که هر متغیر محیطی مثل دما، رطوبت، شدت روشنایی و… را حس کرده و
آن را به متغیر الکترونیکی قابل اندازه گیری تبدیل می­کند.
به عنوان مثال سنسورهایی داریم که دما را به ولتاژ تبدیل می­کنند.

 انواع سنسور الکترونیکی

انواع سنسور الکترونیکی

1- سنسورهای مقاومتی از مهم ترین انواع سنسور های الکترونیکی

این سنسورها به نحوی کار میکنند که با تغیرات متغیر خارجی مقدار مقاومت آنها تغیر میکند.

سنسور LDR

سنسور LDR از انواع سنسور الکترونیکی

یکی از انواع سنسور الکترونیکی برای تبدیل نور به مقاومت است که
با گرفتن نور بیشتر از محیط (فوتون های بیشتر) عبور جریان از آن راحت تر شده و مقاومت کمتری از خودش نشان می­دهد و
برعکس در کمترین نور محیطی بزرگترین مقاومت را دوسر خودش قرار می­دهد.
مقاومت این قطعه را می­توان به راحتی با مولتی متر (در حالت اهم متر) اندازه گرفت.

کاربرد سنسور LDR

به این سنسور فتوسل (photocell) نیز گفته میشود که می­توان از آن ها درمدارات مختلفی استفاده کرد.
برای مثال مداری برای روشن و خاموش شدن لامپ های یک محوطه براساس میزان نور محیط که
با تبدیل آن به مقاومت و تشخیص این مقدار، با میکروکنترلر قابل پیاده سازی است.

2- سنسور رطوبت یکی از سنسورهای پرکاربرد الکترونیکی

سنسور رطوبت از انواع سنسور الکترونیکی
رطوبت سنج به دلیل مکانیزم داخلی اش براساس رطوبت محیط، مقدار مقاومت متغیری نشان می­دهد.
در حالت عادی ممکن است این مقاومت تا چندین مگا اهم بالا باشد ولی
در اثر رطوبت محیط تا حد چند کیلو اهم کاهش پیدا کند.

3- سنسورهای خازنی

سنسور خازنی از انواع سنسور الکترونیکی

یکی از انواع سنسور الکترونیکی هستند که با تغییر پارامتر محیطی مقدار ظرفیت خازنی آنها تغییر می­کند.

4- سنسورهای ولتاژی

سنسورهایی هستند که با تغییر پارامتر محیطی، ولتاژ مختلف می­سازند.

سنسور دما

سنسور دما LM35 از انواع سنسور الکترونیکی


برای مطالعه ادامه این مطلب به منبع آن انواع سنسور الکترونیکی مراجعه کنید.

  • سینا صفایی
  • ۰
  • ۰

در رشته کنترل و ابزاردقیق شناخت انواع ولوهای کنترلی ، الزامی است. چرا که شیرها یا Valve ها وظیفه اصلی کنترل دبی یا جریان سیال را دارند.

در این مقاله به شما اطمینان داده میشود که با ساز و کار انواع ولوهای کنترلی آشنا شده و عملکرد آن را به صورت تصویری آموزش ببینید.

در فیلم ۲۰ دقیقه ای شما با انواع مختلف ولوهای کنترلی از لحاط ساختمان و نوع کارکرد آشنا خواهید شد.

انواع ولوهای کنترلی کاور

ویدیو ۲۲ دقیقه ای درباره انواع ولوهای کنترلی (حتما کامل ببینید!)


انواع ولوهای کنترلی از لحاظ کاربرد

  1. دستی
  2. اتوماتیک

ولو های صنعتی در اندازه و اشکال مختلفی وجود دارند. موارد استفاده از از آنها همانند طراحی آنها متفاوت است.

برخی از آنها دستی بوده و برخی دیگر به تنظیمات پیچیده ای نیاز دارند.

باتوجه به اینکه ولوهای صنعتی از لحاظ کاربرد دارای انواع مختلفی هستند, فرایند کنترل جریان سیال در تمامی آنها یکسان است.

انواع ولوهای کنترلی از لحاظ ساختمان

  1. ولوهای کشویی
  2. ولوهای کروی
  3. ولوهای سماوری
  4. ولوهای گلوله ای
  5. ولوهای پروانه ای
  6. ولوهای دیافراگمی

شیر کشویی Gate Valve

شیرهای کشویی جریان سیال را با قرار دادن دریچه فلزی در مسیر جریان کنترل میکند.

زمانی که شیر کاملا بسته می باشد دریچه کاملا پایین آمده و جریان متوقف میشود و یا محدود کردن جزیان سیال, دبی کنترل میگردد.

در برخی از شیرهای کشویی از دسته ای متصل به ساقه برای بالا و پایین آوردن دریچه استفاده می شود.

ساقه از میان محفظه آب بندی که روی سرپوش شیر قرار دارد عبور میکند.

محفظه آب بندی از ماده ای به نام پکینگ پرشده است که از نشتی جلوگیری میکند.

در قسمت بالای شیر ساقه محکم به دسته شیر پیچانده شده است.

وقتی دسته شیر در جهت پادساعتگرد میچرخد دسته و دریچه متصل به آن بالا می آید و شیر باز میشود و حرکت دسته شیر در جهت ساعتگرد، دریچه و سافه پایین آمده و شیر را می بندد.

این نوع شیر به شیرهای دسته بالا رونده نام گذاری می شوند.

در این نوع شیرها با نگاه به دسته شیر میتوان در مورد باز و بسته بودن شیر اظهارنظر کرد.

نکته قابل توجه این که در کنترل جریان سیال، پایه دریچه تحث فشار فیزیکی قرار گرفته که منحبر به سایش بیش از اندازه آن میگردد.

از این رو شیرهای کشویی برای کنترل جریان سیال مورد استفاده قرار نمیگیرد.

انواع دریچه های شیر کشویی


برای مطالعه ادامه این مطلب به منبع آن انواع ولوهای کنترلی مراجعه بفرمایید.

  • سینا صفایی
  • ۰
  • ۰

انواع رله الکترومکانیکی، ساختمان آن ها ، نحوه سیم بندی و … همگی در این مطلب.

لطفا این مقاله در مورد انواع رله الکترومکانیکی را کامل و دقیق بخوانید.

بخش اول: معرفی 

1.1 مقدمه

از شما بابت مطالعه دوره‌ی آموزشی انواع رله الکترومکانیکی سپاس گزاریم.

انواع رله الکترومکانیکی

انواع رله الکترومکانیکی

رله تنها یک کلید است! نظر شما در مورد این عبارت چیست؟

اگرچه این عبارت، توصیف درستی از رله‌های الکترومکانیکی ارائه می‌دهد،
اما پس از گذراندن این دوره خواهیم فهمید که رله فقط یک سوئیچ ساده نیست.

این دوره برای افراد تازه‌کار، مهندسینی که خواستار افزایش دانش خود در زمینه‌ی انواع رله الکترومکانیکی هستند و
تکنسین‌های علاقمند به آشنایی جامع با رله‌های الکترومکانیکی و فروشندگانی که خواستار دانش‌افزایی
در زمینه‌ی تکنولوژی و ساختمان ElectroMechanical Relays) EMR) (رله‌ی الکترومکانیکی) هستند، طراحی شده است.

در دوره‌‌ی ورود به دنیای اتوماسیون صنعتی توضیحاتی مقدماتی بر روی رله‌های الکترومکانیکی ارائه دادیم،
توصیه‌ی ما این است که اگر از افراد تازه‌کار هستید یا اینکه فرصتی مناسب در اختیار دارید، حتما دوره‌ی فوق را سپری کنید.
مطالعه‌ی دوره‌ی ورود به دنیای اتوماسیون صنعتی دیدی مناسب از مطالب تمامی دوره‌های این مجموعه و از جمله رله‌ها به شما می‌دهد.

1.2 مسیر و زمان یادگیری

این دوره به بخش‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

  • بخش اول: معرفی انواع رله الکترومکانیکی
  • بخش دوم: تکنولوژی انواع رله الکترومکانیکی (۱)
  • بخش سوم: تکنولوژی انواع رله الکترومکانیکی (۲)

1.3 نتایج حاصل از دوره انواع رله الکترومکانیکی

بر اساس اطلاعاتی که در این دوره ارائه می‌شود و همچنین منابع پیشنهاد شده، آموزندگان بصورت صحیح می‌توانند که:

  1. تعریفی صحیح از یک رله‌ی الکترومکانیکی ارائه کرده و حداقل سه مورد از عملکردهای رله‌ها را شرح دهند.
  2. با شناخت صحیحی از ساختمان یک رله، عملکرد دقیق هر رله را بررسی کنند.
  3. متناسب با هر بار (مصرف‌کننده)، شاخصه‌ها و رله‌های مناسب را انتخاب کنند.
  4. عوامل موثر در پوشیده شدن کنتاکت و همچنین متدهایی که برای افزایش عمر رله‌ها استفاده می‌شود را شناسایی کنند.

بخش دوم: معرفی انواع رله الکترومکانیکی

2.1 معرفی


برای مطالعه ادامه مقاله به منبع آن انوع رله الکترومکانیکی مراجعه بفرمایید.

  • سینا صفایی
  • ۰
  • ۰

امروزه اقشار مختلف جامعه به دنبال کسب دانش از طریق مطالعه مقاله ها هستند، مرجع الکترونیک یک مقاله برای شناخت کامل دنیای الکترونیک است.

الکترونیک یکی از زمینه های درحال گسترش است که علاقه مندان زیادی را به خود جلب کرده است.

اگر شما هم به دنبال آموزش و آشنایی با این حوزه هستید، مقاله مرجع الکترونیک شامل 6 بخش از مهمترین اطلاعات مورد نیاز در حوزه الکترونیک را با دقت بخوانید.

مرجع الکترونیک

1- الکترونیک چیست؟

الکترونیک از لحاظ لغتی واژه ای غیرفارسی و برگرفته از واژه لاتین Electronic است که
از الکترون (به معنی؛ ریز ذره های بنیادی هسته اتم ها که دارای بار منفی هستند) گرفته شده است.

علم الکترونیک به دانش مطالعه و بررسی حرکت الکترون ها (جریان الکتریکی) از داخل مواد مختلف مثل نیمه هادی و رسانا­ها گفته میشود و
در طبقه بندی علوم، شاخه ای از فیزیک نظری است.

الکترونیک به صورت گسترده در فرآیندهای اطلاعاتی، ارتباطات و فرآیندهای سیگنالی مورد استفاده است.

این شاخه از علم، به بررسی قطعات الکترونیکی و کاربرد آنها در صنعت و زندگی روزمره پرداخته است و
این قابلیت قطعات الکترونیکی که به عنوان سوئیچ ها مورد استفاده قرار میگیرند، فرآیندهای مربوط به  اطلاعات دیجیتالی را ممکن میکند.

در شروع مقاله مرجع الکترونیک و برای آشنایی بیشتر شما، بهتر است در ابتدا با مفاهیم اصلی الکترونیک آشنا شویم.

1-1- جریان (current)

جریان الکتریکی مفهومی از سرعت جاری شدن بارهای الکتریکی منفی (الکترون) در یک ماده رساناست و
تعریف فرمولی آن میزان بار عبوری از سطح مقطع یک رسانا در مدت یک ثانیه است که با یکای آمپر (A) تعریف میشود.
برای نشان دادن جریان در روابط از نماد (I) استفاده میشود.

در گذشته اعتقاد بر این بوده که جریان از بارهای مثبت ناشی شده است و جهت جریان را براساس آن انتخاب کرده بودند و
امروزه علی رغم درک جدید از مفهوم جریان، جهت آن را همانند گذشته و در خلاف جهت حرکت الکترون به کار میبرند.

جریان در مدارات الکترونیکی به دو دسته کلی تقسیم میشود : مستقیم و متناوب.

  • جریان مستقیم (Direct current)

این جریان ساده ترین نوع آن است که در طول زمان در یک جهت ثابت حرکت میکند و
به اختصار DC نامیده شده و توسط باتری های الکتریکی تولید میشود.

  • جریان متناوب (Alternative current)

این نوع از جریان برخلاف جریان مستقیم، با گذشت زمان تغییر جهت داده و
این تغییر علامت با روند ثابتی تکرار میشود که معمولا به صورت سینوسی کامل است.
به اختصار این جریان را AC مینامند.

این نوع جریان توسط مولدهای برق تولید شده که به عنوان برق شهری استفاده میشود.

1-2- ولتاژ (voltage)

اختلاف پتانسیل بین دو نقطه منجر به ایجاد یک نیرو می شود که یک نیروی الکتروموتیو یا emf خوانده می شود.
این نیرو تمایل دارد تا الکترون ها یا دیگر بارهای حامل را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال دهد.

اختلاف پتانسیل بین دو نقطه یک مدار الکتریکی برابر اختلاف در پتانسیل های الکتریکی آن دو نقطه تعریف می شود.

اختلاف پتانسیل به صورت مقدار کار انجام شده برای انتقال واحد بار واحد الکتریکی برای جا به جایی بین دو نقطه، گفته می شود.

یک ولت، به صورت یک ژول از انرژی برای انجام کار روی یک کولن از بار تعریف شده است.

ولتاژ دارای خاصیت جمع پذیری است، یعنی ولتاژ بین A و C برابر ولتاژ بین A و B به علاوه ولتاژ بین B و C است.

دو نقطه در یک مدار الکتریکی که توسط یک هادی (ایده آل) بدون مقاومت به هم متصل شده اند، دارای اختلاف پتانسیل صفر خواهند بود، اما
با این وجود اختلاف پتانسیل صفر بین دیگر نقاط نیز ممکن است وجود داشته باشد.
اگر چنین نقاطی را توسط یک هادی به هم متصل کنیم جریانی عبور نخواهد کرد.

واحد اندازه گیری ولتاژ، ولت (v) بوده و در روابط با نماد V نشان داده میشود.

ولتاژ هم مانند جریان به دو دسته کلی تقسیم میشود :

  • ولتاژ ثابت

این ولتاژ با استفاده از مولد هایی مثل باتری (Battery) ساخته میشود و همواره مقدار مشخص و ثابتی دارد.
برای مثال یک باتری 12 ولت، همیشه اختلاف پتانسیل ثابت 12 ولت را به دو سر مدار اعمال میکند.

  • ولتاژ متغیر 

این ولتاژ توسط مولدهای مغناطیسی مثل ژنراتور (Generator) ایجاد می شود و در طول زمان مقدارهای مختلفی بین دو حد بیشینه و کمینه را میگیرد.
برای مثال نیروگاه های برق شهری تهران ولتاژ 220 ولت متناوب میسازند که 220 ولت در واقع دامنه آن است.
برای مشخص شدن یک ولتاژ متناوب به صورت کامل باید فرکانس (Frequency) تغییرات آن را هم بیان کرد.

برق شهری در تهران با فرکانس 50 هرتز (معادل 50 بار در ثانیه) تولید میشود.

1-3- توان (power)

تعریف فیزیکی توان مفهومی از میزان انرژی تبدیل شده و یا جابه جا شده در واحد زمان است.

در مباحث الکترونیکی انرژی الکتریکی به حالت های دیگر انرژی تبدیل شده و بلعکس.

به بیان ساده تر توان، سرعت تبدیل انرژی است و از تقسیم مقدار آن بر زمان تبدیل انرژی محاسبه میشود.

بر اساس فرمول های تعریف شده توان صرف شده در یک قطعه مساوی حاصل ضرب جریان گذرنده از آن در اختلاف ولتاژ دو سر آن است.

یکای اندازه گیری توان، وات (W) بوده و در روابط با نماد (P) نشان داده میشود.

برای مطالعه ادامه مطلب به مرجع این مطلب یعنی مرجع الکترونیک مراجعه کنید.

  • سینا صفایی
  • ۰
  • ۰

RTD یا ترمیستور

اگر مهندس برق باشید، حتما اسم ترمیستور و rtd را شنیده‌اید.

مهمترین المان های صنعتی در اندازه گیری دما.

در این نوشته به PTC ها و NTC ها و رابطه نزدیکی که با ترمیستور و rtd دارند، می‌پردازیم.

با ما همراه باشد.

ترمیستور یا rtd

یکی از روش های اندازه گیری دما، استفاده از تغییرات مقاومت است که
به کمک اندازه گیری تغییر مقاومت می توان دما را اندازه گیری کرد.
اندازه گیری های مقاومتی به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند:

1)  PTC یا به صورت تجاری آر تی دی (RTD)

اندازه گیری با ضریب حرارتی مثبت (PTC (Positive Temperature Coefficient ،
در این گونه، افزایش دما منجر به افزایش مقاومت شده و کاهش دما منجر به کاهش مقاومت می گردد.
رابطه مستقیم بین R و T.

فلزاتی نظیر پلاتین، نیکل، مس و تنگستن.

                   رنج اندازه گیری                                           ℃  980~270-

                   رنج اندازه گیری صنعتی و عملکردی            ℃  800~250-

در نمونه های مربوط به PTC، از استانداردی تحت عنوان IEC 60751 استفاده می‌کنیم.
در این استاندارد در مورد نحوه اندازه گیری، شیوه طراحی، نوع کالیبراسیون و موارد دیگر صحبت شده است.

برای پلاتین تا 800 ، برای نیکل تا 315  قابل اندازه گیری بوده و
برای سیم پیچی موتور های بزرگ معمولا از سیم پیچی های مس که تا 150  توانایی اندازه گیری دما را دارد، استفاده می‌شود.

نوع خیلی پرکاربرد در صنعت، پلاتین است.

2) NTC (ترمیستور)

برای مطالعه کامل این مقاله به RTD یا ترمیستور مراجعه کنید.
  • سینا صفایی
  • ۰
  • ۰

پی ال سی چیست ؟
احتمالا از دوستانتان در دانشگاه یا محیط کار شنیده اید که بازارکار پی ال سی خوب است
یا اینکه پی ال سی را به عنوان یک کنترل کننده پر کاربرد در صنعت می شناسید
شاید هم در حال کار بر روی یک فرایند صنعتی یا تجاری بوده اید و
ناگهان مهندس مشاور به شما پیشنهاد داده است که از یک پی ال سی استفاده کنید.

در این نوشته به طور کامل شما را با این پدیده قرن 19 و 20 میلادی، یعنی پی ال سی آشنا خواهیم کرد.

ابتدا مزایا و انواع مختلف پی ال سی های پرکاربرد در ایران و دنیا را بررسی خواهیم کرد و
با مرور تاریخچه این معجزه قرن اخیر و سپس انواع پی ال سی ها از نظر کاربرد، دید خوبی را به شما خواهیم داد.

1- انواع پی ال سی ها

به علت سابقه و کیفیت پی ال سی های زیمنس، اکثرا در صنایع مختلف با این مدل پی ال سی رو به رو میشویم.

البته با توجه به شرایط ارزی کشور و بالا و پایین شدن تحریم ها و … این مدل پی ال سی قیمت بالایی دارد.
قطعا اطمینان پذیری این مدل پی ال سی ها، آنها را از انواع مختلف پی ال سی متمایز می کند و
همین امر باعث شده که در اکثر کاربردها از این پی ال سی ها استفاده می شد.

امروزه (سال 1398 شمسی) در ایران، پی ال سی های دیگری از جمله دلتا، امرون و … رواج یافته اند که
علت اصلی آن، قیمت پایین تر این پی ال سی ها می باشد؛
البته این مدل پی ال سی ها از کیفیت نسبتا خوبی هم برخوردار هستند.

plc یا میکرو کنترلرهای دیگر مثل arm

همان طور که در ویدئو بالا هم مشاهده کردید، در صنعت به 3 علت اصلی از plc ها استفاده می شود.
وگرنه از نظر قیمت، بدون شک میکرو کنترلر های دیگر از جمله arm به صرفه تر هستند.

مزیت plc به دیگر میکرو کنترلر ها

2- پدر PLC کیست؟!

در گام اول باید بررسی کنیم که پیدایش پی ال سی ها از کجا شروع شده

اصلا چرا باید به سراغ پی ال سی می آمدیم و وظیفه پی ال سی چیست ؟
به همین منظور، بد نیست که با پدر پی ال سی آشنا شویم
بعله پدر!

برای مطالعه بیشتر این مقاله جذاب به پی ال سی چست مراجعه کنید.

  • سینا صفایی